معرفی انواع گاز کولر

گاز کولر گازی چیست؟

گاز کولر گازی، که به آن گاز مبرد هم می‌گویند یکی از موارد اصلی در سیکل سرمایشی این دستگاه است. برای دانستن و درک بهتر اهمیت گاز کولر، قبل از هر چیز باید بدانیم که وظیفه آن دقیقا چیست.

زمانی که اسپیلت گرمای محیط را دریافت کرد، گاز کولر نقش خنک کننده را ایفا می کند و با دریافت گرمای هوای ورودی، وارد کمپرسور کولر گازی می‌شود. این گاز در کمپرسور فشرده می‌شود و با فشرده شدن گرمای خود را از دست داده و به شکل مایع در می‌آید. سپس گاز مبردی که تبدیل به مایع شده است به سمت کندانسور می‌رود و طی فرآیندی خنک شده و هوای خنک شده را به محیط برمی‌گرداند.

این سیکل سرمایشی تا زمانی که گاز کولر گازی کافی باشد و فاسد نشده باشد، ادامه دارد؛ اما زمانی که که اسپیلت دچار کمبود گاز کولر شود، شما علائمی مثل کاهش راندمان کولر، کاهش خنک کنندگی و... را مشاهده می‌کنید.

همانطور که در مقاله مقدار گاز کولر گازی، در مجله "خدمت از ما" اشاره داشتیم، انواع گاز کولر گازی به صورت مایع و گازی برای خنک سازی سیستم تهویه و نگهداری سیستم تهویه مطبوع کاربرد دارند. شارژ گاز کولر گازی با انواع گازهای فریونی تهیه شده تقویت سیستم سرمایشی کولر گازی را به همراه دارد.

انواع گاز کولر گازی چیست؟

امروزه بر اساس تحقیقات انجام شده سری گازهای تهیه شده برای شارژ گاز کولر به نوعی انتخاب شده که برای محیط زیست و سلامت افراد کمترین خطر را داشته باشد. در واقع این فاکتورها در کنار کیفیت مطلوب، فشار هماهنگ با استاندارد تعیین شده برای کولر و سازگاری گاز با انواع کولر از اهمیت بالایی در انتخاب انواع گاز کولر برخوردار است.

دسته بندی گازهای فریونی مناسب برای شارژ کولر گازی و اسپیلت بر اساس نوع استفاده آنها و فشار گاز کولر در مدل‌های مختلف است. پر کاربرد ترین گاز کولر گازی از دید سرویسکاران نوع r22 و r410 می‌باشد. در این مطلب با انواع گاز کولر گازی بر اساس نوع کاربرد آنها به شرح ذیل آشنا می‌شویم.

بعد از بررسی و آشنایی با اینکه گاز کولر گازی چیست، در ادامه به معرفی انواع گاز کولر گازی با نوع استفاده آنها برای کاربرد در ساختار سیستم های سرمایشی تعبیه شده در محل زندگی می‌پردازیم.

گاز کولر گازی R22

زمانی که بدانید وظیفه گاز کولر گازی چیست، قطعا بهترین و با کیفیت‌ترین گاز را برای آن انتخاب می‌کنید. به جرات می‌توان گفت، نمونه‌ای از معروف‌ترین انواع گاز کولر گازی، برای اسپیلت‌های صنعتی و خانگی گاز R22 است. فرمول به کار رفته در ساختار مولکولی گاز R22 متشکل ازHCFC  بوده که به آن هیدرو کلروفلورو کربن گفته می‌شود.

اما تنها مشکلی که در استفاده از این نوع گاز کولر وجود دارد، این است که، ترکیبات به کار رفته در این نوع گاز برای لایه اوزون خطر آفرین بوده؛ از این رو امروزه در نمونه‌های پیشرفته از گاز R600a استفاده می‌شود. گاز R22 بیشتر برای مواقعی که مخزن گاز کولر کاملا خالی بوده کاربرد دارد، در واقع برای شارژ مجدد گاز کولر گازی، اوصولا از این نوع گاز استفاده می‌کنند.

گاز کولر R410A

گاز r410a رایج ترین نمونه‌های انواع گاز کولر گازی با ترکیبات فریونی مبرد R32 و R125 است. گاز r410a اغلب برای کولرگازی اینورتر یا کم مصرف (طراحی شده با ساختار پیچیده) و کولر گازی پرتابل استفاده می‌شود.

برای مقایسه این نوع گاز کولر با گاز r22 باید گفت که این نوع گاز قابلیت تولید سرمای بیشتری را دارد، سمی نیست و به لایه اوزون آسیبی نمی‌زند.

در کنار گاز R22 این نمونه نیز از دامنه کاربردی پهناوری برخوردار بوده و در برخی موارد با نوع معرفی شده در آیتم قبلی رقابت می‌کند.

گاز کولر گازی R11

گاز کولر گازی R11 یا تری‌کلروفلوئورومتان، بیشترین میزان استفاده را در انواع چیلر دارد. ایمنی بالا، اشتعال ناپذیری و سمی نبودن از ویژگی‌های بسیار بارز و کاربردی گاز R11 در بین دیگر گازها برای کولر برخوردار است. همچنین این نوع گاز کولر، بی بو و بی رنگ است و هنگام استفاده از آن، اذیت نمی‌شوید.

در مقابل، گاز R-123 با توجه به ترکیبات ساختاری در چیلرهای امروزی، جایگزین گاز R11 شده و به نسبت انواع گاز کولر گازی در سیستم های سرمایشی گازی مثل کولر اسپیلت استفاده کمتری دارند.

گاز کولر گازی R12

نمونه دیگری از انواع گاز کولر گازی، گاز R12 با رنگ سفید است که ترکیب آن دی کلرو‌دی‌ فلرو‌متان می‌باشد. از مزایای این نوع گاز کولر، در مقایسه با انواع گاز کولر گازی، می‌توان به کاربرد وسیع آن اشاره کرد؛ زیرا از آن در شارژ و تنظیم گاز چیلر‌های بزرگ و صنعتی، کولر گازی های خانگی و برای پر کردن مخزن گاز کولر خودرو نیز استفاده می‌کنند.

گاز R12 با ساختار بدنه پیستولی و حجمی معادل 13.6 عرضه می‌شود. اما از معایب آن این است که، این گاز در مجاورت با آب ایجاد زنگ زدگی در بدنه انواع کولر گازی را به دنبال داشته و در دمای 90 درجه سانتی گراد در روغن حل می‌شود. از این رو باید با احتیاط بیشتری از آن استفاده شود.

گاز کولر گازی R502

گاز کولر گازی r502 یا کلرودی‌فلورومتان، که از دو گاز فریونی R22 ،  R115 تشکیل شده است؛ امروزه با درصد بیشتری در انواع یخ ساز و یخچال‌های خانگی کاربرد دارد. اما همچنان در برند‌های شناخته شده دنیا در کسپول‌هایی به جرم ۱۳.۶ (۵۶.۷ کیلوگرم) همانند انواع گاز کولر گازی به صورت کپسولی تولید و عرضه می‌شوند.

از معایب آن می توان به این مورد اشاره کرد که همانند گاز r22، می‌تواند به لایه ازون آسیب برساند؛ به همین دلیل در استفاده از این نوع گاز کولر دقت بیشتری می‌شود.

گاز کولر گازی R507

گاز  r507 که از دو گاز R125 و R143A می‌باشد، به نسبت مابقی انواع گاز کولر گازی با درصد پایینی در مصارف کاربردی همراه است. یک نوع روغن با اسم پلی ال استر یا poe در این نوع گاز کولر استفاده می‌شود؛ از این نوع گاز در برند‌های معتبری استفاده می‌شود.

این نوع گاز، با گاز r502 که در ادامه به شرح آن می‌پردازیم شباهت های زیادی دارد و در بسیاری از مواقع به دلیل اینکه این نوع گاز نسبت به r507  دارای ظرفیت و فشار بیشتری است، به عنوان جایگزین استفاده می‌شود. 

ساختار آن همانند انواع گاز کولر گازی R22 و گاز R410a کپسولی است. اجرام ۱۱.۳۴ ، ۴۵.۳۶ و ۳۶۲.۸۸ و ۶۳۵.۰۳ وزن‌های اختصاص داده شده برای هر کپسول حاوی این نوع گاز کولر گازی در کاربرد‌های متنوع است.

بهترین گاز کولر گازی چیست؟

در بین انواع گاز کولر گازی دو نوع R410A و R22 برای کسب عنوان بهترین گاز کولر با هم رقابت می‌کنند. در بیشتر مواقع مزیت‌های کاربردی R410بر نوع گاز R22 ارجحیت داشته که این امر در انتخاب این گاز بعنوان بهترین گاز برای کولر گازی تاثیر بسزایی دارد.

گاز R410a نسبت به گاز R22 از گنجایش بالای سرما برخوردار بوده و دمای مطلوب و خنک هوا را به نسبت گاز R22 در مدت زمان بیشتری حفظ می‌کند. همین طور گاز R22 نسبت به گاز R410a به شارژی بیشتری نیاز دارد و نقطه جوش آن بالاتر است.

ماندگاری بالای سرمای هوا در محیط در گاز R410a و کم خطر بودن این گاز به نسبت r22 برای محیط زیست و لایه اوزون میزان استفاده آن را در کولر‌های گازی افزایش داده است. از این رو می‌توان آن را بهترین گاز کولر نامید. 

نکات مهم در انتخاب بهترین گاز کولر

انتخاب انواع گاز کولر برای مواقعی مثل شارژ گاز کولر گازی یا پر کردن ابتدایی مخزن کولر گازی از تاثیرگذار ترین موارد بر استفاده طولانی مدت از این وسیله سرمایشی است. همین امر بر اهمیت توجه و دقت افراد در در نظر داشتن راهکارهای مطمئن برای شارژ گاز کولر با گازهای متناسب افزوده است. پس بهتر است در انتخاب گاز بین انواع گاز کولر گازی، به موارد زیر توجه کنید:

• بهتر است که گاز انتخابی شما سمی نباشد و به محیط زیست آسیب نزند.
• امکان استعال و انفجار در آن نباشد.
• قابلیت دریافت سرمای بیشتری را داشته باشد (نقطه جوش پایین داشته باشد).

پس از مشاهده علائم کمبود گاز کولر گازی برای جلوگیری از مشکلات رایج در عملکرد این وسیله سرمایشی از افراد متخصص برای شارژ گار کولر راهنمایی بخواهید.